Polemika i matematyka - czyli czego uczy RPG

Niniejszy krótki tekst jest polemiką z tekstem Petry Bootman vel Naked Famale Giant dotyczącym 5 numeru Magii i Miecza. Popełniam go z trzech powodów: 1) Mam spetryfikowanego banana prawdopodobnie za seksizm, 2) umówiłem się z autorką bloga, że nie będę zamieszał komentarzy na jej blogu dla własnej i jej higieny psychicznej, 3) uważam, że NFG popełniła kilka błędów licząc wartość pieniądza w roku 93, co powoduje, że wg niej koszt zakupu podręcznika do WFRP w przeliczeniu na dzisiejsze pieniądze zamknąłby się w kwocie około 75 zł i tym się poniżej zajmę, mam nadzieję, ku uciesze i edukacji swojej i czytelników, bo wychodzi mi odpowiednik trzykrotnie wyższy.

W 93 roku można było zamówić podręcznik do WFRP w przedpłacie za 21 pln (czyli ówczesne 210 000 zł). Licząc inflację od tamtego roku do dzisiaj, wychodzi mi ok. 500%. Już tu widać pierwszą rozbieżność bo mnożąc 21 x 5 otrzymamy wynik odpowiadający dzisiejszej cenie podręcznika do 2 edycji czyli 105 PLN. Tyle licząc gołą inflację.

Nie mniej jednak to nie wszystko, ponieważ sama informacja o inflacji jest niewystarczająca, różne produkty w czasie nawet jeśli ich cena nominalnie rośnie powiększana o inflację, tanieją bądź drożeją względem zarobków. I jednym sensowną porównywalną wartością jest siła nabywcza pieniądza w danym momencie odnośnie konkretnego produktu. Można to prosto obliczyć, przybliżając się do prawdy, ustalając proporcję pomiędzy średnią krajową brutto, a ilością określonego dobra, które za tę średnią można kupić. Dla roku 93 zupełnie przypadkiem można to zrobić w bardzo prosty sposób, ponieważ średnia krajowa brutto wynosiła wówczas (pozwolę sobie zł przeliczać już na pln) 390 pln, a dziś wynosi 3 900 pln. Jak więc widać wystarczy do zdenominowanej ceny dodać jedno zero, i okaże się, że z 21 pln w 93 roku robi się nam 210 pln w roku 2014. Oczywiście obliczenia te nie uwzględniają różnicy pomiędzy średnią krajową netto (czyli na rękę) w 93 roku, a średnią krajową netto w roku 2014, a te istnieją na pewno, ponieważ prawo podatkowe zmieniło się od tego czasu kilka razy, sądzę jednak, że dziś obciążenia na pensji są większe niż w roku 93 dlatego, przyjmuję, że budżet domowy dysponował po opodatkowaniu nieco większą kwotą niż dziś – lecz trudno określić mi o ile. Tak więc te 210 pln jako dzisiejsza równowartość 21 zł jest też nieco przesadzona, ale sądzę, że realnie dziś odpowiadałoby przedziałowi od 170 do 200 pln.

Podsumowując: chcąc ustalić jak bardzo dany produkt w przeszłości obciążał budżet w przeliczeniu na dzisiejsze, należy moim zdaniem: ustalić średnią krajową płacę brutto w wybranym roku w przeszłości, następnie podzielić ją przez ówczesną wartość produktu, co da nam ilość produktów, które za tę kwotę możemy kupić. Następnie wziąć średnią krajową płacę brutto za rok bieżący i podzielić ją przez uzyskaną wcześniej ilość produktów, wynik powinien dać nam przybliżoną informację o tym, jaki koszt musielibyśmy ponieść dziś, aby oddać ciężar zakupu.